Eva Crutzen wil met Spiritus ergens bij horen

Het is een clichéverhaal, vindt cabaretière Eva Crutzen: als kind deed ze niets liever dan dansen en acteren. Op haar vierde ging ze op dansles en daar kwamen op haar elfde zang- en toneellessen bij. Dat ze later koos voor de muziek- en theateropleiding Frank Sanders Akademie kwam dus niet uit de lucht vallen. In 2012 won Crutzen de publieksprijs tijdens het Amsterdams Kleinkunst Festival. Twee jaar daarna was de pers lovend over haar eerste cabaretprogramma ‘Bankzitten’. Crutzen vult nu de theaters met haar nieuwe programma ‘Spiritus’ met als thema ‘ergens bij willen horen’.

Haar voorstelling ‘Bankzitten’ bevatte een reeks van verschillende personages en grappige sketches. ,,Mijn eigen kritiek hierop is dat ik het te fragmentarisch vond. Natuurlijk wil je afwisseling: een sketch, een lied en tekst. Dat is heel lekker om te doen en de vorm is goed. Maar bij ‘Spiritus’ probeer ik meer één verhaal te vertellen. Eén geheel. Het gaat eigenlijk over de drang om ergens bij te horen.

Groter geheel

Het belang van opgenomen te worden in een groter geheel. Vroeger was je plek helder. Dan behoorde je bijvoorbeeld net als wij tot een kerk. Dan had je dezelfde normen en waarden en heldere kaders die een veilig gevoel gaven. Inmiddels leven we anders waarin de kaders vervagen of zelfs verdwenen zijn. Je kunt nu overal voor kiezen waar je maar bij wilt horen. Die vrijheid brengt ook een grote druk met zich mee. En als je weet dat je leven wordt bepaald door de keuzes die je maakt, dan kunnen die zorgen voor je eigen geluk maar ook je ondergang.”

Met ‘Spiritus’ wil ze laten zien dat je ook kunt verdwalen, wanneer je op zoekt gaat naar die universele behoefte van geluk om ergens bij te horen. ,,Dat doen mijn personages. Ze hebben iets tragikomisch. Ik zoek naar de tragiek waar ook humor in zit. De voorstelling is niet alleen op de grap gericht, maar het is er wel een belangrijk onderdeel van. Het is en blijft cabaret.”

Bankzitten

Als voorbeeld noemt ze twee vrouwen die aan smalltalk doen en niks beleven. ,,Het zijn twee vrouwen die gespeeld worden door twee handpoppen die er uit zien als mutsen. Ze zijn een beetje verloren in de samenleving en zijn letterlijk mutsen geworden.” Een andere tragikomische figuur is een vrouw die tennis speelt op een tennisbaan. ,,Ze doet zich anders voor en is letterlijk en figuurlijk constant bezig de balletjes hoog te houden om ergens bij te houden.”

Met haar ‘Bankzitten’ werd ze geroemd als talentvolle nieuwkomer in cabaretland. Dat critici nu ‘Spiritus’ extra onder de loep nemen doet haar niet veel.  ,,Die angst of je meedoet of eruit ligt, daar heb ik geen last van. Is het minder positief, dan ga ik een derde programma maken met nieuwe pogingen. Belangrijk is: wat vindt het publiek ervan. Zonder arrogant over te komen: de zalen zitten nu vol. En daar doe je het uiteindelijk voor.”

‘Spiritus’ van Eva Crutzen.  www.evacrutzen.nl