Vrij voelen om te spelen
- At december 20, 2021
- By Rudolf
- In Klassieke muziek
0
Violist Joseph Puglia, verbonden aan het Asko Schönberg Ensemble, is zeer goed thuis in de hedendaagse klassieke muziek. Toch speelde hij tijdens de lockdown het liefst vioolsonates van Bach. Het instuderen leidde tot een concert met op het programma: ‘Cellosuite nr.1’ bewerkt voor altviool en ’Vioolpartita nr.2’ van Johann Sebastian Bach.
Joseph Puglia (1984) is geboren in New York. Zijn Italiaanse achternaam heeft hij te danken aan zijn voorouders die van Sicilië komen. Aan de Juilliard School of Music studeerde hij viool. Na zijn bachelor wilde hij Europa zien en kwam hij in Nederland terecht. ,,Ik had een cd-opname gehoord van een Brahms strijksextet gespeeld door onder andere Vera Beths. Dat had ik nog nooit zo mooi gehoord en ik wilde ook zó leren spelen. Vera Beths kwam in die tijd toevallig naar New York en later ging ik bij haar studeren aan het conservatorium in Den Haag.”
Reinbert de Leeuw
Hij behaalde zijn masterdiploma in 2006 en al snel kreeg hij een baan in het Asko Schönberg Ensemble. Puglia heeft onder andere samengewerkt met John Adams, Louis Andriessen en de beroemde dirigent van het ensemble, Reinbert de Leeuw. ,,Toen ik studeerde had ik maar een klein beetje kennis van hedendaagse muziek. In het begin kon ik de emotie niet vinden, maar hoe meer ik mij erin ging verdiepen, hoe rijker ik het vond.” Over Reinbert de Leeuw. ,,Hoe hij dingen benaderde in de muziek gaf mij zoveel, dat ik alles kon spelen. Soms hoor ik zijn stem nog waarmee hij dingen voorzingt om de muziek beter te kunnen spelen.”
Op het concert speelt hij ‘Cellosuite nr.1’ bewerkt voor altviool en ’Vioolpartita nr.2’ van Johann Sebastian Bach. ,,Al voor de corona-lockdown had ik het idee Bach te gaan spelen. De vioolsonates van Bach zijn namelijk precies driehonderd jaar oud. Wat ook meespeelt is dat iedere muzikant afgelopen tijd wel iets van Bach online zette. Het zijn werken die je goed in isolatie kunt spelen. Bovendien geef je nu het publiek de kans, deze prachtige stukken live te horen.”
Chaconne
De cellosuite en vioolpartita hebben gemeen dat ze naast allerlei andere delen vier dezelfde dansen bevatten: allemande, courante, sarabande en gigue. De ‘Tweede vioolpartita’ bevat het slotdeel ‘chaconne’ ,,Dit is een groot en massief werk. Het duurt net zo lang als de andere stukken bij elkaar.” Voor iedereen betekent zo’n intens werk iets anders. ,,Ook als ik het speel, krijgt het een andere betekenis door de dynamiek, de frasering en intensiteit die bij mij horen.”
Tijdens het Bach-concert speelt hij viool, maar ook altviool. ,,Twee jaar geleden leende ik een altviool voor het spelen van altvioolpartijen. Mijn hele leven heb ik viool gestudeerd en daarin een eigen stijl ontwikkeld. Met een altviool heb ik geen geschiedenis en dus ben ik vrij in het spelen. In isolatie wilde ik in de eerste weken alleen maar altviool spelen; dat werden dus de cellosuites. Voor mij was het een soort therapie; deze stukken te spelen werkte heel bevrijdend.” www.josephpuglia.com
Tim Kliphuis speelt met vijf elementen
- At december 20, 2021
- By Rudolf
- In Klassieke muziek
- 0
Jazzviolist Tim Kliphuis uit Hilversum had met zijn trio de komende tijd overal in Europa optredens staan. Door de coronacrisis zijn deze allemaal gecanceld. Negentig procent van zijn inkomsten gaat in rook op. Toch zit Kliphuis niet bij de pakken neer. Creatief als hij is heeft hij twee projecten opgestart met de vraag of zijn fans en muziekliefhebbers hem willen sponsoren. Het eerste project heet ‘The Five Elements’ en het andere is zijn eigen versie van Bachs vioolsolo ‘Chaconne’.
Kliphuis beschrijft zijn situatie als dramatisch. Hij heeft nog wat lesuren als viooldocent aan het Conservatorium van Amsterdam, maar die inkomsten zijn minimaal. ,,Hier kan ik op lange termijn niet een gezin van vijf van voeden”, aldus Kliphuis.
Quintessence
Toch blijft hij optimistisch. Hij hoopt met zijn twee muziekprojecten een nieuwe impuls te geven aan zijn situatie. ,,Vorig jaar was ik al begonnen met componeren aan ‘The Five Elements’, wat een muzikaal commentaar is op de manier hoe wij met de aarde omgaan.” Deze compositie is geënt op de vier elementen: water, wind, vuur en aarde en geeft aan wat er moet veranderen. Het vijfde deel brengt de vier andere elementen samen in een positief en hoopvol slotakkoord. ,,Het heet Quintessence en is in de Griekse traditie een soort combinatie-element dat alle karaktereigenschappen van de andere elementen in zich draagt.”
Kliphuis’ compositie vertelt over de luchtvervuiling en over het gebrek aan water. Zo staat het element vuur voor brand, maar nu ook voor het coronavirus dat om ons heenslaat. ,,De muziek is een mix van Philip Glass, Richard Straus en van de progressieve rockband King Crimson. Het brengt je in een soort trance. Het stuk komt heel direct binnen in je ziel, op een plek die alleen kunst kan bereiken.”
Chaconne
Het tweede muziekwerk dat Kliphuis aanbiedt is een eigen bewerking van de ‘Chaconne’, de beroemde vioolsolo van Bach. ,,Bach schreef ‘Chaconne’ (1720) waarschijnlijk in het jaar waarin zijn vrouw Maria Barbara overleed. Het is een stuk met een enorme tragiek en spirituele lading.” De jazzviolist heeft het vaak genoeg gespeeld en noemt het een van de belangrijkste werken voor de viool. ,,Het is een fragment van vier maten lang dat telkens herhaald wordt in wel 64 variaties. Ik ga er mijn eigen versie van maken en dat draag ik op aan de slachtoffers van de crisis. Met mijn noten wil ik de tragiek laten horen maar ook de troost die je tot rust brengt.”
Kliphuis heeft een groep Hilversumse musici en supporters om zich heen verzameld die gaan bijdragen aan zijn muziekprojecten. Wanneer hij genoeg budget heeft wordt het geheel in Hilversum opgenomen op cd. ,,Iedereen kan ons ondersteunen met een donatie. En wat ik heb gemaakt, daar kunnen ze feedback op geven. Ik ben heel benieuwd wat eruit komt.” Voor verdere informatie kijk op: www.hilversumelements.nl