Pianist Tobias Borsboom ‘Uitvoeren gaat over fantasie’

Pianist Tobias Borsboom heeft in de lockdowntijd niet stil gezeten. Hij komt met een nieuw programma: op gamelanmuziek geïnspireerde ‘Java Suite’ van Leopold Godowski (1870-1938) en Schuberts ‘Wanderer Fantasie’. De pianist brengt dit programma onder andere in Het Jagthuis.

Tobias Borsboom, een van Nederlands talentvolle jonge pianisten, is een veelzijdig en creatief musicus. Ook tijdens de stille corona-periode bleef hij actief. Zo nam hij met violist Pieter van Loenen een album op met muziek van diverse componisten met als titel: ‘The Silence Between’. Daarnaast organiseerde hij een muziekfestival: ‘Klassiek achter de duinen’ en componeerde hij eigen werk. ,,Ik liep rond met veel ideeën, maar ik had nooit echt de tijd  om ze uit te voeren”, vertelt hij. ,,Maar toen dus ineens wel.”

De pianist voltooide in 2013 zijn master-opleiding piano aan het Conservatorium in Amsterdam bij de bekende docent Jan Wijn, die bekende pianisten als zoals Lucas en Arthur Jussen, Thomas Beier, Hannes Minnaar en Nino Gvetadze onder zijn hoede had.

Over de aanpak van Wijn zegt Borsboom, dat hij streefde naar het zo logisch mogelijk klinken van de muziek, zonder ’bedacht’ over te komen. Eerder een symbiose van het hart en het denken. Verschilt Borsboom dan nog van de andere leerlingen van Jan Wijn? ,,Misschien wel niet veel. Maar ik ben toch een ander persoon met een ander karakter. Uitvoeren gaat ook over fantasie. Er zijn pianisten die geloven in één interpretatie waar ze zich aan vasthouden. Ik zit daar wat vrijer in. Voor mij is uitvoeren iets van het moment zelf. Natuurlijk wel binnen de logica; het moet niet raar worden. Bovendien is het overal waar je speelt toch elke keer anders: met ander publiek, met een andere zaal, een ander instrument en andere akoestiek.”

Als eerste zal in Het Jagthuis klinken de ‘Wanderer Fantasie’. Dit vierdelige werk is in 1822 gecomponeerd door Franz Schubert. Het wordt omschreven als een veeleisend muziekwerk. ,,Het vraagt veel fysieke inspanning. Je moet het goed opbouwen; je kan niet alles geven, want dan haal je het einde misschien niet. Boeiend hieraan is dat het een reis is door emoties. In het middendeel komt bijvoorbeeld het ‘Wanderer-thema’ op een heel andere manier terug dan hoe het in het begin van het stuk klinkt. Het werk schetst een melancholische werkelijkheid.”

Leopold Godowsky stond met name bekend als uitvoerend pianist, die veel stukken van andere componisten bewerkte. ‘Java Suite’ is een eigen werk. ,,De muziek is verrassend. Je hoort de mystiek van gamelanmuziek, de pentatoniek en het repetitieve element. Een herhalend ritme. Godowsky komt oorspronkelijk uit Litouwen, hij is een Russische jood die naar Amerika ging. Je hoort hierin ook de invloed van Russische liederen. Net als Schubert heeft de muziek van Godowsky een diepe melancholie. Ik zoek die muziek wel op. Vaak in dezelfde sfeer. Voor mij blijft het mooi.”