Jubileumconcert Ruud Bos in MCO
- At maart 08, 2021
- By Rudolf
- In Klassieke muziek, Theaterconcert
0
Componist, dirigent en pianist Ruud Bos zit zestig jaar in het vak. Zijn jubileum wordt gevierd met een concert door het Goois Symfonie Orkest onder leiding van Joost Geevers. Bos heeft van zijn eigen werk een programma samengesteld en laat in het MCO in Hilversum ook een nieuw stuk in première gaan: ‘Oud over’.
Het Goois Symfonie Orkest, dat bestaat uit amateurmusici en (oud) professionals, heeft in 2018 ook al een compositie (‘Hille’) van Ruud Bos uitgevoerd. Dat was toen in het kader van Hilversum 100 jaar Mediastad. ,,Dat was toen goed bevallen”, vertelt dirigent Joost Geevers. ,,Bos zocht toen contact met ons. De programmering voor zijn jubileumconcert hebben natuurlijk aan hemzelf overgelaten. Het is zijn feestje en wij zijn reuzetrots dat we daaraan mogen bijdragen!”
Efteling
Ruud Bos (1936) heeft veel muziek geschreven: liedjes voor cabaretiers, voor televisieseries en films. Geevers: ,,Ik was al jong groot fan van hem. De muziek die hij schreef voor de Efteling voor verschillende attracties, maakte enorme indruk op mij. Zijn muziek is echt toepasbare muziek. Maar het is ook meer: je kunt zijn muziek uit een film of theaterprogramma halen en op een podium spelen. Het blijft als ook concertmuziek gewoon goed overeind.”
De dirigent vertelt verder dat Bos’ muziek klassiek geïnspireerd is, maar ook jazz- en popelementen bevat. ,,Heel interessant is hoe hij harmonieën bedenkt en daarin zijn instrumenten gebruikt. In de Efteling bijvoorbeeld hoor je in de ‘Fata Morgana-attractie’ uitgesproken Arabische filmische muziek die je meteen in een oosterse sfeer brengt.” Geevers vindt dat Bos’ muziek lastig te omschrijven valt, maar dat het altijd klinkt als Ruud Bos. ,,Hij heeft zijn eigen signatuur.”
Tussen Bos en Geevers (1981) zit decennia in levens- en muziekervaring. De een heeft zijn muziekopleiding gedaan in de jaren vijftig en de ander in de jaren negentig. ,,Toch is er weinig verschil in aanpak. Ruud is enorm flexibel. Hij heeft veel vertrouwen in hoe wij spelen. Bij de repetities doet hij niet zozeer mee, maar blijft juist op de achtergrond. Soms geeft hij een heldere opmerking, maar voor de rest laat hij het werk aan mij over.”
Maaike Widdershoven
Bos heeft uit zijn eigen muziek een programma samengesteld. Het Goois Symfonie Orkest zal televisietunes spelen als ‘De Fabriek’ en ‘De Appelgaard’ en met medewerking van Maaike Widdershoven en Wil van der Meer worden liedjes gezongen als ‘De enige, de echte’, ‘De Scheveningse Tram’, ‘Alleen uit leed’ en ‘De Fabeltjeskrant’. Ook zal er filmmuziek klinken als ‘Het Verboden Bacchanaal’. ,,Het zijn niet alleen maar bekende muziekstukken. Eerder een gevarieerde keuze met werk dat hij zelf mooi vindt. Ivo de Wijs praat het programma aan elkaar met allerlei anekdotes over Ruud.”
Speciaal voor dit muzikale eerbetoon heeft de jubilaris een nieuw werk gecomponeerd met als titel ‘Oud over’. Als inspiratiebron gebruikte Bos de schoonheid van het landschap langs de weg Oud Over die leidt naar Loenen aan de Vecht. ,,Je denkt dat Bos bij dit stuk alles uit de kast trekt en er spectaculaire muziek van heeft gemaakt, maar dat is niet zo. Het is een poëtisch en impressionistisch stukje geworden. Heel klein als een rustig intermezzo. Het zorgt er ook voor dat een subtiele kant van het orkest goed uit de verf kan komen.”
Lichte muziek
Het GSO is gewend met name klassieke muziekcomposities uit te voeren. De ‘lichte’ muziek van Bos is een heel ander genre. Het instuderen is een hele kluif. ,,Ten eerste lijkt zijn muziek eenvoudig op papier. Niet veel noten om te spelen, maar elke noot moet op zijn plek zitten. Want speel je het verkeerd, dan is meteen de sfeer weg. Het luistert echt nauw. Ook is de timing veel directer dan we gewend zijn. Het laatste wat opvalt is dat sommige stukken swing nodig hebben. Daarom is er ook een jazzcombo bij betrokken om de muziek meer schwung te geven.”
De jonge dirigent heeft veel bewondering voor Bos’ vakmanschap en zijn jeugdige energie. ,, Hij is ook een componist, die met een leeg blad kan beginnen en dan vanuit het niets tot altijd iets interessants komt. Wat hij allemaal gedaan heeft in die jaren en hij doet nog steeds zo veel! En de ideeën blijven maar komen.”
Jubileumconcert Ruud Bos met het Goois Symfonie Orkest o.l.v. Joost Geevers vond plaats op 1 maart, 2020 om 15.00 uur in het MCO in Hilversum. Medewerking: Maaike Widdershoven en Wil van der Meer (zang) en presentatie Ivo de Wijs.
Oscar van Hemel was een romanticus
- At augustus 02, 2019
- By Rudolf
- In Overigen
- 0
Het is dit jaar 125 jaar geleden dat de Nederlands Vlaamse violist en componist Oscar van Hemel (1892-1981) werd geboren in Antwerpen. Voor het muziekleven van Hilversum in de jaren vijftig en zestig heeft hij veel betekend. Hij schreef talrijke composities voor symfonieorkest, kamermuziekensembles en koren. Om deze ‘vergeten’ componist te eren is er een aantal feestelijke activiteiten georganiseerd. Beginnend op Van Hemels geboortedag op 3 augustus met een carillonconcert op het raadhuis in Hilversum. Een speciaal herdenkingsconcert is op 8 oktober in Muziekcentrum van de Omroep.
Juist toen van Hemel zijn conservatoriumdiploma viool had behaald in 1914, brak op zijn verjaardag 3 augustus de Eerste Wereldoorlog uit. Na een bombardement op Antwerpen vluchtte hij naar Nederland. Met vioollessen en door te musiceren voorzag hij zich in zijn levensonderhoud. In 1918 kreeg hij een vaste aanstelling als docent viool en piano aan de muziekschool in Bergen op Zoom. Van Hemel organiseerde ook kamermuziekconcerten en werkte als muziekrecensent voor dagblad De Zoom. Hij nam compositielessen van componist Willem Pijper en ging zich meer toeleggen op het componeren. In 1949 verhuisde de componist met zijn grote gezin naar Hilversum en daar bleef hij wonen en werken tot zijn dood in 1981.
Nazaten van de componist hebben in 1992 de Stichting Oscar van Hemel opgericht. Eén van hen is Oda Waes- van Hemel, de jongste dochter. Voor haar is het onwennig om over hem te praten. ,,Ik kom uit een groot katholiek gezin. Ik ben het jongste kind van elf kinderen. Ik heb mijn vader niet als jonge man gekend. Toen wij in 1949 aan de Emmastraat in Hilversum kwamen wonen was ik zeven en pas toen hij eind in de zestig was leerde ik hem echt kennen.”
Voor een professioneel componist was hij een laatbloeier. Als hardwerkende violist en docent kwam hij niet tot componeren. Dat was een enorme frustratie voor hem. ,,Mijn moeder, die de organisator was van het gezin, zorgde dat mijn vader werk kreeg in Hilversum. Zijzelf werkte als onderwijzeres en mijn oma, die bij ons inwoonde, deed het huishouden. Het was een groot gezin. We hadden het niet lux, maar er was altijd genoeg te eten.”
Naast de inspanningen van haar moeder dankt Van Hemel zijn carrière ook aan componist Willem Pijper. Rond zijn veertigste (1931-1933) volgde hij compositielessen bij Pijper. Pijper zorgde er met zijn pedagogische vaardigheden voor, dat Van Hemel zich onbelemmerd verder kon ontplooien.
Het latere succes van haar vader, met veel opdrachten voor onder meer de omroep en de gemeente Hilversum, maakte zijn jongste dochter van dichtbij mee. Hij was ook muziekrecensent voor de Gooi- en Eemlander. Haar eigen beroepsleven begon toen ze op haar achttiende het huis verliet en ging werken als verpleegkundige. In het ziekenhuis leerde ze haar man kennen. De laatste twintig jaar heeft ze gewerkt als trouwambtenaar van de gemeentes Hilversum en Bussum. Deze bijzondere functie legt ze eind van dit jaar neer.
Oda Waes-van Hemel omschrijft haar vader als een bescheiden man die soms ongeduldige kon zijn. Hij hechtte veel waarde aan waardering. ,,Hij vond het vreselijk dat zijn werk in de jaren zeventig niet meer werd uitgevoerd. De moderne klassieke muziek vond hij verschrikkelijk. Hij maakte zelf melodieuze muziek en was dol op de muziek van impressionisten als Ravel en Debussy.”
Nu ze zelf ouder is, luistert ze vaker naar de muziek van haar vader. ,,Zijn ‘Tweede vioolconcert’ mag ik graag beluisteren. Ook zijn ‘Eerste’, dat ik weer hoorde en uitgevoerd door zijn kleindochter Muriel van Hemel, vind ik prachtig.” Met enig ontroering vertelt ze: ,,Hij heeft pianostukjes voor mij geschreven, die ik vaak speel, ik denk dan ‘Wat heb je gedacht toen je dit schreef? Hij was een romanticus.’’
125e herdenkingsjaar Oscar van Hemel voor meer informatie www.oscarvanhemel.nl