Gastgezin Van der Steen voor Liszt Concours

Aan de twaalfde editie van het Franz Liszt Concours in Utrecht doen jonge pianisten van heinde en verre mee.  Dit prestigieuze muziekconcours wordt sinds 1986 om de drie jaar georganiseerd. Al die talentvolle buitenlandse pianisten verblijven voor de duur van het concours bij gastgezinnen. De familie Van der Steen in Bussum stelt sinds 2009 hun huis en vleugel beschikbaar voor deze muzikale logees.

De regel is dat alleen pianisten in de leeftijd van 18 tot en met 28 jaar deelnemen aan dit concours. Dit jaar komen ze uit tien verschillende landen. Het Liszt Concours is niet de enige muziekwedstrijd in de wereld waar jonge pianisten aan deelnemen. Voor hun is dat veel reizen, logeren in hotels of gastgezinnen en hard studeren. De missie is: ontdekt worden en doorbreken.

Akzo-Nobel

De familie Van der Steen kent het leven van overal wonen en werken in de wereld. Oorspronkelijk komen ze uit Amsterdam. Arie van der Steen was werkzaam in de chemie, met name bij Akzo-Nobel , en zijn vrouw Lia was onder andere werkzaam in het personeelsveld. ,,Tot 2014 heb ik alleen maar gereisd voor mijn werk”, zegt Arie van der Steen. ,,In 1980 werd ik voor het eerst uitgezonden naar Amerika.” Het stel woonde in New York, Rome en een lange tijd in Brazilië.  Twintig jaar geleden zijn ze in Bussum komen wonen. ,,Wat wij altijd leuk hebben gevonden is kunst, cultuur en muziek”, vertelt Lia. ,,Ik leerde pianospelen en erfde een vleugel van mijn tante. Op een gegeven moment vroeg mijn buurvrouw: ‘Wil je niet bij het Liszt Concours komen?’ De kinderen waren toen net het huis uit en we hadden op de tweede verdieping een badkamer en een slaapkamer over. En natuurlijk de piano. Ik heb me toen opgegeven.”

Lia van der Steen noemt de logees altijd ‘de kinderen’. ,,We hebben onder ander een Zwitser gehad, twee Russen, een Zuid-Afrikaan en een Chinees. Tussendoor kregen we nog een pianist buiten het concours om die we een paar weken huisvestten.” Het concours werkte in het begin volgens een knock-outsysteem. ,,Als een pianist niet door de eerste selectie kwam, was hij of zij al naar een paar dagen weer weg. Nu is de opzet veranderd. De musici nemen deel aan drie rondes (pianotranscripties, kamermuziek en originele composities van Liszt en dit jaar ook Beethoven). Ze zijn gedurende het hele concours aanwezig zijn en verblijven hier dus minimaal twee weken.” Hoe gaat zo’n logeerpartij in z’n werk?  Arie: ,,We halen de deelnemer op, die wordt geïnstalleerd en we leggen uit hoe ze met het openbaar vervoer in Utrecht moeten komen. Dan geven we ze een huisdeursleutel en zeggen: daar staat de piano. Wij trekken ons terug.”

Vriendschap opbouwen

Ze proberen de pianisten altijd op hun gemak te stellen. Ze weten namelijk als geen ander hoe het is om je in een vreemd land te moeten aanpassen. Lia: ,,We eten altijd gezamenlijk. Je vertelt dan zelf kort waar je allemaal geweest bent en dan blijkt dat ze vaak ook overal gewoond hebben. Je hoort wat over hun achtergronden en jeugd. ” Met enkele logees hebben ze een vriendschap opgebouwd. ,,Sommige pianisten die niet doorgaan naar de finale proberen het drie jaar later weer en willen dan graag weer op hetzelfde adres logeren. Je krijgt dan snel een band met ze.”  Met veel plezier vertellen ze over hun vriendschap met de Franse pianist Simon Ghraichy en de Russische Elena Gurina. Lia: ,,Simon is als een van de weinige Liszt Concours-deelnemers doorgebroken. Hij heeft al verschillende cd’s opgenomen bij DGG. Als hij in Parijs of in de buurt een concert geeft dan worden we altijd uitgenodigd.”

Simon Ghraichy Foto: Jean François Meler

Meedoen aan een concours levert veel stressmomenten op. Hoe ga je daar als gastouder mee om? Arie: ,,Ze zijn gewend om met stress om te gaan! Meestal is het oefenen en nog eens oefenen. We hebben wel eens in de auto op weg naar Vredenburg gehad dat de pianist nog heel zenuwachtig met de partituur bezig was. Maar we houden ons dan zo afzijdig mogelijk. Je bent er voor hen en niet voor jezelf. En als het gezellig is, dan is dat mooi meegenomen.” Lia: ,,Je moet niet als een ouder met ze omgaan maar eerder als vriend of vriendin. Het is aardig om na een concert iets leuks is te doen. Dan willen de pianisten zich vaak even afreageren. Even een glas wijn ergens drinken. Maar de volgende dag is het weer oefenen.”

Liszt Concours stond gepland van 17 tot en met 22 maart 2020 in Tivoli Vredenburg Utrecht maar ging niet door vanwege de eerste lockdown. www.tivolivredenburg.nl.