Een rood lied zingt
- At juli 27, 2023
- By Rudolf
- In Poëzie
0
Simon Mulder, artistiek leider van het collectief Het Feest der Poëzie stelde een bloemlezing samen van de mooiste gedichten van Herman Gorter. De bundel heet ‘Een rood lied zingt er’. Mulder: ,,Het is een klein boekje van 48 pagina’s, dat prachtig is uitgegeven. De omslag is handgedrukt en het boekje is handgebonden. Het is een spoedcursus Gorter geworden. Er staat een essay in waarin ik uitgebreid de poëzie van Gorter en de cultuurgeschiedenis van zijn tijd uiteenzet. Alle gedichten die ik aanhaal in het essay staan ook vervolgens in het boekje.” Fragmenten uit Gorters gedichten komen onder meer uit ‘Zie ik hou van je’, ‘Mei’ en dan is er nog een mooi deel uit zijn communistisch epos ‘Pan’. ,,Daarnaast staan er nog enkele niet al te bekende gedichten in die ik heel prachtig vind en die representatief zijn voor Gorters poëzie.”
De voordrachtskunstenaar heeft een voorkeur van Gorters gedichtenbundel ‘Verzen’, ,,Daar staan gedichten in waar Gorter de traditionele vaste vorm van gedichten losliet. Het ritme in zijn poëzie werd onregelmatig. Het klopte niet meer precies; het metrum was niet netjes. Soms laat hij dezelfde woorden op elkaar rijmen, maar hij maakte ook nieuwe woorden en beeldspraken. Critici dachten dat hij gek was geworden.” Het gedicht ‘Mijn liefste was dood’ boeit Mulder het meest. ,,Hij beschrijft een mythologische reis naar zijn geliefde die symbool staat voor de oude poëzie die hij moet achterlaten, wat hem ontzettend pijn doet. Het is heel ontroerend.”
Een rood lied zingt er – een keuze uit de gedichten van Herman Gorter, samengesteld en ingeleid door Simon Mulder. Uitgeverij HetMoet, 2021, paperback met flappen, singersteek, boekdruk 48 blz. €15,00. ISBN 9789083131665
Gorters poëzie is vernieuwend
- At juli 27, 2023
- By Rudolf
- In Filmvoorstelling, Overigen, Poëzie
- 0
‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’ is de eerste regel uit het gedicht ‘Mei’ van Herman Gorter. Een monumentaal gedicht, maar Gorter schreef meer. Met de voorstelling ‘Kom zijn liefste’ zet collectief Het Feest der Poëzie deze Hollandse dichter in het middelpunt.
De Amsterdammer Simon Mulder is oprichter en artistiek leider van Feest der Poëzie. De stichting organiseert voorstellingen met voordracht en muziek en richt zich op dichtkunst, boekdrukkunst en literatuurgeschiedenis. Mulder is voordrachtkunstenaar en heeft net als Herman Gorter (1864-1927) klassieke talen gestudeerd. Hij geeft zelfs les in deze oude talen aan Het Lyceum in Rotterdam.
Zonder versterking
,,Voordrachtskunstenaar is een vergeten ambacht”, vertelt Simon Mulder. ,,De voordrachtskunstenaar Albert Vogel jr. heeft eens gezegd: ‘een acteur beeldt uit en de voordrachtskunstenaar roept op’. Je speelt geen rol maar je staat wel in dienst van de tekst.” Een voordracht behoeft een bepaalde techniek. ,,Sommige teksten worden aangezet gesproken. Het moet verstaanbaar en begrijpelijk zijn voor de luisteraar. Zonder versterking komt de tekst het beste tot zijn recht.”
Gorter, die een aantal jaren in Bussum woonde, behoorde tot de literaire beweging de Tachtigers (ca 1880-1894). ,,Zij wilden vernieuwing van de literatuur en af van de ‘domineedichters’ die alleen nette gedichten maakten voor God, koning en vaderland. De poëzie van de Tachtigers ging over individuele gevoelens in een nieuwe stijl, waarmee ze hun impressies op de best mogelijk manier wilden vertolken. Zij haalden hun inspiratie van de Engelse romantische dichters als Shelley, Byron en Keats.”
Mulder vindt het bijzondere aan Gorters poëzie dat die steeds vernieuwend was. ,,Zijn eerste gedichtenbundel ‘Verzen’ was destijds heel modern. Zelfs nu komt zijn poëzie nog modern over. Hij schreef onder andere gedichten over de natuur en de liefde. Later, toen hij politiek actief werd, bekeerde Gorter zich tot een mystiek soort communisme en ging communistische gedichten maken op een mythologisch niveau. Heel interessant.”
Bewegende filmbeeld
De gemeente Hilversum ondersteunt het collectief met een subsidie voor de literaire Gorter-voorstelling ‘Kom zijn liefste’. ,, Onze voorstelling bestaat uit voordracht, muziek en filmbeelden. Bijzonder is dat wij van het Eye Filmmuseum het enige bewegende filmbeeld van Gorter mochten lenen. Alle aspecten van Gorters werk komen voorbij.”
Er doet een rits aan kunstenaars mee aan deze multidisciplinaire voorstelling. Zo brengt Mulder met soundscape-artiesten Beggar Brahim (elektrische gitaar) en Jesse LaChiffre (klarinet) enkele nummers van de CD ‘Herman Gorter – Verzen 1890’ ten gehore. Vervolgens worden liederen op tekst van Gorter uitgevoerd door Saskia de Man (sopraan), Daan van de Velde (piano) en door sopraan Heleen Oomen samen met haar vader, componist en pianist Antoine Oomen. Tenslotte draagt Mieke van Zonneveld, voorheen stadsdichter van Hilversum, Gorter-geïnspireerde gedichten voor uit haar debuutbundel ‘Leger’.
De voorstelling is laagdrempelig. ,,Misschien dat zijn teksten iets gedateerd aandoen maar Gorters poëzie is heel levendig, beeldend en vooral muzikaal. Ook als je niet veel weet van deze dichter is de voorstelling toegankelijk; een introductie in zijn poëzie.”
‘Kom zijn liefste’ is een multidisciplinaire voorstelling rondom Herman Gorter georganiseerd door collectief Het Feest der Poëzie. Artistiek leider: Simon Mulder
De dag dat ik Robert Long ontmoette
- At juli 27, 2023
- By Rudolf
- In Theaterconcert
- 0
De liedjes van zanger Robert Long (1943-2006) als ‘Flink zijn’ en ‘Liefste mijn liefste’ zijn klassiekers, al zijn ze bij veel jongeren niet bekend. Robert Long zijn weduwnaar Kristof Rutsaert wil niet dat zijn liedjes worden vergeten en kwam met het theaterconcert ‘De dag dat ik Robert Long ontmoette’.
,,In 2018 zou Robert Long 75 jaar geworden zijn”, vertelt Kristof Rutsaert vanuit Antwerpen. ,,Zijn verjaardag wilde ik toen niet zo maar voorbij laten gaan. Ik wilde een hommage aan hem brengen.” Hij vertelt, dat hij samen met het Metropole Orkest en met verschillende artiesten, in het Luxor in Rotterdam een muzikaal eerbetoon bracht. ,,Daaruit is dit theaterconcert ‘De dag dat ik Robert Long ontmoette’ in 2019 voortgekomen.”
Wegens succes gaat de theatershow in reprise. Maaike Widdershoven, Will van der Meer, Julia Herfst en Job Bovenlander brengen 25 prachtige liedjes. Ze worden muzikaal bijgestaan door een combo onder leiding van Peter van der Zwaag, die vele jaren met Robert Long heeft samengewerkt.
Tijdloos
,,De nummers nemen je mee op een reis door het repertoire van Robert. Vanaf zijn eerste Nederlandse plaat: ‘Vroeger of Later’ (1974) tot zijn laatste plaat ’n Duivels genoegen’ in 2005. Tussen de liedjes door hoor je bekende uitspraken uit zijn conferences. Bovendien vertellen de zangers hoe ze Robert hebben ontmoet. En dat doen ze op hun eigen manier. Job Bovenlander kende hem niet, maar hij ontmoette hem via zijn muziek. Job is heel enthousiast over zijn liedjes. Ik hoop ook dat meer jongeren zijn muziek leren kennen. Roberts nummers zijn tijdloos en hebben ieder een eigen verhaaltje. Daarbij is het een echt plezante en amusante voorstelling.”
Rutsaert heeft Robert Long voor het eerst ontmoet in Gent in 1990. ,,Ik studeerde nog en ik liep naar huis door het park en ik zag Robert. ‘Wat een mooie man‘ dacht ik, en we begonnen te praten. Ik kende hem niet maar herkende wel zijn stem. Een paar weken daarvoor had ik hem op de televisie gezien en daar ging het over homoseksualiteit. Hij was als een van de eerste artiesten die daar heel open over was. Ik was toen negentien! Als ik eraan terugdenk was ik qua leeftijd nog een kind, maar ik was heel zelfverzekerd wat ik wou. Die ontmoeting werd het begin van een nieuw leven. Zestien jaar was hij bij me. Nu vijftien jaar geleden is hij overleden maar ik ben nog steeds met hem verbonden. Maar toen hij wegviel, voelde ik mij geamputeerd. Vreselijk.”
Juweeltjes
Hij vertelt verder dat hij Longs muzikale erfgoed in leven wil houden. ,,Het is niet omdat het van iemand moet, ik doe het uit mezelf. Je kan ook niet elk jaar met een Robert Long programma komen. Dat hoeft ook niet. Nu is het heel intens en ben ik met de theaters bezig en aanwezig bij de voorstellingen. Straks is het over.” Hij vindt het moeilijk te beantwoorden op de vraag wat zijn favoriete liedje is. ,,Het is denk ik hoe je op dat moment voelt. Als je liefdesverdriet hebt dan zoek je de liefdesliedjes uit. Kan van alles zijn. Er zitten zoveel juweeltjes in.”
‘De dag dat ik Robert Long ontmoette’ theaterconcert met Maaike Widdershoven, Will van der Meer, Julia Herfst en Job Bovenlander. Script: Ivo de Wijs. Regie: Eddy Habbema.